Выдзяленне крыніц гаспадарча карысных прыкмет фундуку
Аннотация
У артыкуле прыводзяцца вынікі аналізу калекцыі роду Corylus L. па 13 прыкметах (зімаўстойлівасць, талерантнасць да вясновых прымаразкаў падчас цвіцення, тэрмін цвіцення мужчынскіх каташкоў, працягласць перыяду фізіялагічнага пакою, працягласць ювенільнага перыяду, здольнасць да аўтагаміі, колькасць арэхаў у суплоддзі, сярэдняя маса арэха, выхад ядра, форма арэха, таўшчыня шкарлупіны, утрыманне тлушчоў і цукраў), па кожным параметры выдзелены крыніцы для далейшай селекцыйнай працы. Рэкамендавана ўключыць у селекцыйны працэс сарты і гібрыды, якія валодаюць прыкметамі комплексу кліматычнай зімаўстойлівасці, прадукцыйнасці, якасці арэхаў фундуку: Аркадий, Тамбовский ранний, Яшма, Квачоўскі чырвоны № 7, 14-1/22 (F1 Барселонский), 14-5/5 (F1 Тамбовский ранний).
Ключевые слова
фундук,
селекцыя,
адбор,
зімаўстойлівасць,
прадукцыйнасць,
якасць арэхаў,
біяхімічны склад,
Беларусь
Об авторах
В. В. Васеха
РУП «Інстытут пладаводства»
Беларусь
Беларусь
вул. Кавалёва, 2, аг. Самахвалавічы, Мінскі раён, 223013
К. А. Чарнавокая
РУП «Інстытут пладаводства»
Беларусь
Беларусь
вул. Кавалёва, 2, аг. Самахвалавічы, Мінскі раён, 223013
М. М. Барысенка
РУП «Інстытут пладаводства»
Беларусь
Беларусь
вул. Кавалёва, 2, аг. Самахвалавічы, Мінскі раён, 223013
Список литературы
1. Генетические ресурсы растений Республики Беларусь – первооснова продовольственной, природоохранной и биологической безопасности страны / Ф. И. Привалов, А. В. Кильчевский, С. И. Гриб [и др.] // Весцi Нацыянальнай акадэмii навук Беларусi. Серыя аграрных навук. – 2018. – Т. 56, № 3. – С. 304–320.
2. Дзюбенко, Н. И. Генетические ресурсы культурных растений – основа продовольственной и экологической безопасности России / Н. И. Дзюбенко // Вестник Российской академии наук. – 2025. – Т. 85, № 1. – С. 3–8.
3. Козловская, З. А. Состав и использование коллекции яблони в Беларуси / З. А. Козловская // Труды по прикладной ботанике, генетике и селекции. – 2015. – Т. 176, № 1. – С. 47–58.
4. Инновационная технология выращивания фундука в условиях юга и центрального Черноземья / В. Г. Махно, Т. Д. Беседина, Э. К. Пчихачев [и др.] ; Рос. акад. с.-х. наук, Всерос. науч.-исслед. ин-т цветоводства и субтроп. культур. – Белгород : ЛитКараВан, 2014. – 305 с.
5. Козловская, З. А. Орехоплодные культуры в Беларуси / З. А. Козловская, С. А. Ярмолич // Новые и нетрадиционные растения и перспективы их использования : материалы XIII междунар. конф., г. Сочи, 4–8 июня 2018 г. / РАН, Федер. агентство науч. орг., М-во сел. хоз-ва РФ [и др.] ; програм. ком.: П. Ф. Кононков [и др.]. – М., 2018. – С. 69–73.
6. Козловская, З. А. Лещина. Дикие виды и фундук / З. А. Козловская, Н. В. Луговцова // Плодоводство : сб. науч. тр. / НАН Беларуси, Ин-т плодоводства ; редкол.: В. А. Самусь (гл. ред.) [и др.]. – Минск, 2018. – Т. 30. – С. 289–303.
7. Государственный реестр сортов сельскохозяйственных растений / М-во сел. хоз-ва и продовольствия Респ. Беларусь, Гос. инспекция по испытанию и охране сортов растений ; ред. В. А. Бейня ; сост.: Т. В. Семашко [и др.]. – Минск : [б. и.], 2023. – 300 с.
8. Васеха, В. В. Біялагічныя асаблівасці развіцця і прадукцыйнасць сартоў фундуку расійскай селекцыі пасля суровай зімы 2020–2021 гг. / В. В. Васеха, К. А. Чарнавокая // Селекция и генетика: инновации и перспективы : сб. ст. по материалам II Междунар. науч.-практ. конф., посвящ. 70-летию д-ра с.-х. наук, проф. В. И. Бушуевой, г. Горки, 11 февр. 2022 г. / Белорус. гос. с.-х. акад. ; редкол.: Г. И. Витко [и др.]. – Горки, 2022. – С. 180–184.
9. Генетические основы и методика селекции плодовых культур и винограда / З. А. Козловская, С. А. Ярмолич, О. А. Якимович [и др.] ; под общ. ред. З. А. Козловской. – Минск : Беларус. навука, 2019. – 249 с.
10. Consolidated BBCH scale for hazelnut phenotyping / J. Toillon, R. Hamidi, A. Paradinas [et al.] // Acta Horticulturae : proc. X Intern. congr. on hazelnut, Corvallis, OR (United States of America), 5–9 Sept. 2022 / Oregon State University ; ed. S. A. Mehlenbacher. – Corvallis, 2023. – № 1379. – P. 159–168.
11. Совершенствование метода прямого промораживания орехоплодных культур с учетом изменяющихся климатических условий / В. В. Васеха, С. А. Ярмолич, М. Н. Борисенко, К. А. Черноокая // Субтропическое и декоративное садоводство. – 2024. – № 91. – С. 76–90.
Рецензия
Для цитирования:
Васеха В.В., Чарнавокая К.А., Барысенка М.М. Выдзяленне крыніц гаспадарча карысных прыкмет фундуку. Плодоводство. 2025;37:144-150.
For citation:
Vasekha V.V., Charnavokaya K.A., Barysenka M.M. Identification of sources of economically valuable traits in hazelnut. Fruit Growing. 2025;37:144-150. (In Russ.)
Просмотров:
16
Послать статью по эл. почте 